KONCERT Za słońcem
Wykonawcy:
KUD „Tomislav” z Donji Andrijevci
Kapela Reemigrancka
Donja Jeka
Zespół Łada
Kurator koncertu: Joanna Skowrońska
Chorwacja jest jednym z nielicznych już krajów europejskich, w których tradycyjną muzykę wiejską można wciąż usłyszeć w jej naturalnej przestrzeni, gdzie jest ceniona, lubiana i popularna, nawet wśród najmłodszego pokolenia. Usłyszeć ją można nie tylko na koncertach, ale też podczas rodzinnych wydarzeń, świąt, w tym kościelnych i w sytuacjach towarzyskich.
Chorwaci bardzo dbają o swoje dziedzictwo kulturowe, a śpiew jest dla nich jego najwyższym przejawem. Aż siedem różnych form wokalnych wpisanych jest do UNESCO na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Często całe wsie posiadają amatorskie zespoły śpiewacze tzw. KUDy, które pilnują przekazu międzypokoleniowego, dbają o formę i wyraz pieśni.
Podczas koncertu „Za Słońcem” usłyszymy muzykę pochodzącą z różnych okresów historycznych i z różnych regionów Chorwacji, m. in. Slawonii i z Północnej Dalmacji. Nie zabraknie wokalnych form wpisanych na Listę UNESCO (ojkanie, bećarac), starszych historycznie pieśni, śpiewanych w nietemperowanej skali, a także nowszych, wykonywanych chętnie przez młodych ludzi. Czyli możliwie szeroki przekrój, w towarzystwie orkiestry tamburicowej i gajd.
Koncert łączy też szlaki polsko-chorwackie. Polscy osadnicy z Galicji, jeszcze w czasach cesarstwa Austro-Węgierskiego, znaleźli się w Chorwacji i północnej Bośni, wędrując tam za chlebem. Po drugiej wojnie światowej przybyli do Polski na ziemie zachodnie, przywożąc ze sobą bałkańsko-polski repertuar i instrumenty. Do dziś wykonują muzykę i pieśni w tym niezwykłym stylu, stworzonym na styku kultur.
Usłyszymy Kapelę Reemigrancką, złożoną z uczniów Edwarda Braszko z Dolnego Śląska. Przez ostatnie lata przekazywał on umiejętności i wiedzę młodym, którzy wraz z nim zagrają repertuar z Ocic pod Bolesławcem (w składzie tamburice, skrzypce, bęben).
Do szlaku reemigranckiego nawiążą goście ze Slawonii, ze wschodniej Chorwacji – KUD „Tomislav” z Donji Andrijevci. To 20 osobowa grupa młodych i starszych śpiewaków i muzykantów, jedna z najprężniej działających w Slawonii. Kontynuuje bogate tradycje muzyczne regionu Brod-Posavina, w tym śpiewy religijne oraz bećarac (charakterystyczny typ przyśpiewek). KUD „Tomislav” organizuje lokalne święta i festiwale. W koncercie, oprócz szerokiej gamy pieśni, zabrzmią tamburice i gajdy.
Łada to zespół z Polski, który od lat jeździ do Chorwacji i Bośni robiąc badania terenowe i ucząc się od tamtejszych śpiewaków. W koncercie zaprezentuje region Bukovica w Północnej Dalmacji, który od wieków zamieszkują przedstawiciele dwóch narodowości: Chorwaci i Serbowie. Usłyszymy tradycyjne ojkanie oraz pieśni obrzędowe, vučarske i lazaričke pjesme.
Zespół polsko- chorwacki Donja Jeka wykona utwory skupione wokół tematu słońca, pochodzące głównie z regionu Posawie (chorw. Posavina). Większość wydobyta została z archiwów i nie należy już do „żywej tradycji”. Członkinie zespołu od lat badają stare formy wokalne, dziś zdecydowały się zaprezentować je światu. Ich repertuar łączy szlaki polsko-chorwackie, ukazuje unikalność i różnorodność form tradycyjnej muzyki oraz pełne szacunku podejście do dziedzictwa niematerialnego, będącego jednocześnie powodem do radości i zabawy we wspólnym śpiewie i muzykowaniu.
